Met een ongeëvenaard aantal leningen afkomstig van vele kredietverstrekkers over de hele wereld, biedt het platform van Mintos een geweldige manier om een zeer gediversifieerde beleggingsportefeuille van leningen op te bouwen. Hoewel diversificatie het belangrijkste onderdeel is om op de lange termijn je financiële doelstellingen te behalen en risico’s te minimaliseren, blijft de vraag: hoe kies je in welke leningen je wilt beleggen? Moet je kijken naar de prestaties van de lening, of liever naar de financiële draagkracht van de kredietverstrekker? Of misschien allebei? Is de prestatie van de lening überhaupt belangrijk als de leningen een terugkoopverplichting van de kredietverstrekker hebben?
We krijgen deze vragen voorgelegd en zien dat beleggers er op forums graag over discussiëren. Martins Valters, de COO/CFO en medeoprichter van Mintos, besloot de tijd te nemen en zich in de discussie te mengen om onze visie op dit onderwerp te geven.
Belangrijkste punten
– De prestatie van de lening is de belangrijkste factor voor het rendement van de belegger en heeft ook een directe invloed op de activiteiten van de kredietverstrekker.
– De kredietverstrekker speelt een belangrijke rol als dienstverlener en aanbieder van de terugkoopverplichting (indien van toepassing)
– Het vermogen van een kredietverstrekker om de terugkoopverplichting na te komen, is afhankelijk van de prestaties van de lening en de marktpositie/schaal, aangezien de terugkoop voornamelijk afkomstig is van de extra marge.
In het algemeen worden beleggers door te beleggen in een lening bij Mintos, blootgesteld aan de onderliggende lening die door de kredietverstrekker aan de kredietnemer wordt verstrekt. Momenteel wordt dit uitgevoerd door de claimrechten tegen een kredietnemer die voortvloeien uit de leningsovereenkomst van de kredietverstrekker over te dragen aan de belegger op basis van een overeenkomst van opdracht. In de toekomst zullen leningen bij Mintos worden geclassificeerd als een gereguleerd financieel instrument genaamd Notes.
Ongeacht de beleggingsstructuur, zullen beleggers de hoofdsom die ze hebben belegd en rente ontvangen wanneer kredietnemers in overeenstemming met hun leningsovereenkomsten aflossen. Het deel van de betaling voor de hoofdsom verlaagt de boekwaarde van de belegging die beleggers in de lening hebben, terwijl het deel van de betaling voor rente en kosten voor achterstallige betalingen gelden als inkomen voor beleggers. Met andere woorden, beleggers verdienen geld met hun beleggingen als kredietnemers hun leningen aflossen.
Het belang van de prestatie van de lening
Als gevolg hiervan is de discipline van de kredietnemers bij het aflossen van hun leningen het meest belangrijke voor het rendement van beleggers. Wanneer we een kredietverstrekker aan het platform toevoegen, kijken we eerst en vooral naar de prestaties van de leningen. We onderzoeken of we, op basis van de historische prestaties, er redelijk zeker van kunnen zijn dat de leningen die door de desbetreffende kredietverstrekker zijn verstrekt een aanvaardbaar rendement (gecorrigeerd voor risico) zullen opleveren voor de beleggers op ons platform.
Als een lening bijvoorbeeld € 2.000 bedraagt en deze aan beleggers wordt aangeboden tegen een rentetarief van 10%, dan moet de verwachte terugbetaling van de lening (dwz de totale aflossing van de lening) ten minste € 2.000 bedragen, plus de 10% rente op jaarbasis voor de betreffende periode. Als dit minder is, kan deze lening niet op ons platform worden geplaatst. In werkelijkheid zou de uitbetaling van leningen hoger moeten zijn, aangezien kredietverstrekkers ook hun operationele kosten moeten dekken – marketing, dienstverlening aan kredietnemers, lopende terugvorderingen, enz. – en ook een winstmarge moeten toestaan (hier kun je meer lezen over de kostenstructuur van kortlopende leningen).
Onze due diligence-procedure stopt niet nadat een kredietverstrekker zich bij Mintos heeft aangesloten. Via een API ontvangen we informatie over de prestaties van de leningen die op het platform worden vermeld en we beoordelen voortdurend de algemene prestaties van elke kredietverstrekker. Je kunt meer lezen over onze due diligence-procedure in onze blogpost.
Hoe beoordelen we de prestaties van leningen bij Mintos?
Bij Mintos voeren we een vintage-analyse uit om de kredietkwaliteit van een kredietportefeuille te beoordelen. Dit betekent dat we leningen op basis van een beginperiode of “vintage” (meestal kalendermaand) groeperen en hun prestaties bijhouden – hoeveel leningen worden terugbetaald, hoeveel zijn er achterstallig en hoeveel blijven er in gebreke. Dit zorgt voor een beter begrip van de prestaties van de leningen in de loop van de tijd, omdat het niet wordt beïnvloed door veranderingen in de totale omvang van de portefeuille.
Als onderdeel van de vintage-analyse kijken we naar terugbetalingen – het totaal van ontvangen aflossingen van de hoofdsom, rente en eventuele andere vergoedingen over de verstrekte hoofdsom. In het bijzonder kijken we naar de terugbetalingstermijn en naar de totale terugbetaling als percentage van de verstrekte hoofdsom. De terugbetalingstermijn geeft aan hoeveel maanden het duurt om aflossingen te ontvangen die gelijk zijn aan de verstrekte hoofdsom van de lening. Deze maatstaf moet nauw aansluiten bij de effectieve looptijd van de lening. Een langzame terugbetaling en een lage totale terugbetaling kunnen duiden op problemen met het proces rondom het afsluiten en incasseren van leningen.
Hieronder zie je een voorbeeld van een vintage-analyse voor persoonlijke leningen van 8-10 maanden. Zoals weergegeven in de grafiek, is er een terugbetaling van 100% binnen 5-7 maanden. De uiteindelijke terugbetaling is 120% na 9-11 maanden voor alle jaargangen. Dit levert op jaarbasis een rendement op van ongeveer 20%. Op basis van de historische prestaties zouden we concluderen dat de prestaties van de lening voldoende zijn. Dergelijke leningen zouden voldoende voor risico gecorrigeerd rendement voor beleggers moeten opleveren en de totale terugbetaling zou voldoende moeten zijn voor de kredietverstrekker om hun uitgaven en winstmarge te dekken.
Veel van de kredietverstrekkers op het platform van Mintos zijn actief in meerdere landen en bieden daarnaast soms meer dan één leningproduct aan. We beoordelen elk nieuw land en leningproduct afzonderlijk. Dit betekent dat een kredietverstrekker de best presterende leningen in het ene land kan verstrekken en beheren, maar als de prestaties van die lening in het nieuwe land achterblijven of als er niet voldoende resultaten zijn, zullen we de leningen uit het nieuwe land niet op ons platform toelaten. Hetzelfde geldt voor nieuwe leningproducten. Ook leningen die door dezelfde kredietverstrekker in hetzelfde land worden verstrekt kunnen verschillend worden benaderd. We kunnen bijvoorbeeld vaststellen dat er een significant verschil in prestatie is tussen leningen die aan nieuwe klanten worden verstrekt en leningen die aan bestaande klanten worden verstrekt, dat wil zeggen terugkerende kredietnemers. Dit kan vooral gelden voor kortlopende leningen, waarbij de prestaties van leningen aan terugkerende kredietnemers voldoende kunnen zijn en die van leningen aan nieuwe klanten niet. In dat geval zouden we de kredietverstrekker beperken en toestaan dat het alleen leningen van terugkerende kredietnemers op het platform plaatst.
Helaas zullen kredietnemers hun betalingstermijnen soms niet kunnen halen. Dit kan komen door het verlies van hun baan, wanbeheer van persoonlijke financiën en vele andere redenen. Het in gebreke blijven van een kredietnemer maakt deel uit van kredietverlening. Het aantal wanbetalingen kan echter sterk variëren tussen verschillende soorten leningen, verschillende landen en zelfs tussen verschillende kredietnemers met hetzelfde type lening in hetzelfde land. Er is echter geen eenvoudig antwoord op de vraag “wat is een standaard niveau”. De prestaties van de lening moeten worden gezien in het kader van vele factoren, waaronder de rente die aan kredietnemers in rekening wordt gebracht. Het zou het geval kunnen zijn dat leningen met een hoger percentage wanbetalers uiteindelijk een hoger rendement opleveren dan leningen met een lager percentage wanbetalers. Dit komt, omdat in het eerste geval de kredietnemers een hogere rente betalen en dat compenseert het aantal wanbetalingen in de totale portefeuille.
Dat leidt tot de vraag: moet je als belegger kijken naar de prestaties van leningen op individueel niveau of als portefeuille? Als je kijkt naar de prestaties van leningen zou je als belegger je beleggingen in leningen over het algemeen als portefeuille moeten beschouwen, in plaats van als afzonderlijke individuele beleggingen. De eenvoudige reden hiervoor is diversificatie. Als een belegger € 1.000 in één lening heeft belegd en de geschatte kans op wanbetaling is 5%, dan loopt de belegger het risico het volledige bedrag te verliezen als die specifieke kredietnemer in gebreke blijft. Als de belegger daarentegen € 1.000 in 100 leningen belegt, met € 10 in iedere lening en dezelfde kans op wanbetaling van 5%, dan bestaat het risico dat gemiddeld 5 leningen in gebreke blijven. De overige 95 kredietnemers zullen regelmatig betalingen blijven doen en de ontvangen rente zou in de loop van de tijd de wanbetalingen meer dan voldoende moeten compenseren. Hoewel de verwachte wanbetaling in beide gevallen hetzelfde is, zal de volatiliteit van het rendement veel hoger zijn wanneer in slechts één lening wordt belegd. Diversificatie is een van de belangrijkste principes van beleggen en je kunt in onze blogpost meer lezen over de manieren waarop je je beleggingsportefeuille op ons platform kunt diversifiëren.
Hoe zit het met leningen met een terugkoopverplichting?
Beleggers moeten dus in de eerste plaats vooral naar de prestaties van de lening kijken. Maar hoe zit het met leningen met een terugkoopverplichting? Een veel voorkomende misvatting is dat beleggers voor deze leningen beleggen in kredietverstrekkers, niet in leningen, en dat de prestatie van de lening niet belangrijk is. Dat is echter niet waar.
Om uit te leggen waarom de prestaties van de lening nog steeds het belangrijkste zijn, gaan we dieper in op de werking van de terugkoopverplichting. De terugkoopverplichting wordt verleend door de kredietverstrekker. Als de kredietnemer 60 dagen of meer achterstallig is, is de kredietverstrekker contractueel verplicht om de lening terug te kopen tegen de nominale waarde van de uitstaande hoofdsom plus de opgebouwde rente. Hierbij is het belangrijk om te begrijpen dat de kasstromen die de terugkoopverplichting dekken, afkomstig zijn van het renteverschil dat wordt gegenereerd door de kredietverstrekker.
Het renteverschil is het verschil tussen wat aan de kredietnemers in rekening wordt gebracht en wat aan beleggers wordt doorberekend. Laten we als voorbeeld aannemen dat de kredietverstrekker 100 leningen van elk € 1.000 verstrekt en deze toekent aan beleggers. De kredietverstrekker brengt jaarlijks 30% in rekening bij de kredietnemer en het verwachte percentage aan wanbetalingen voor deze leningen is 10%. Op het platform van Mintos heeft de kredietverstrekker twee opties om deze leningen aan beleggers te verkopen – met of zonder terugkoopverplichting. Als ze de leningen verkopen zonder terugkoopverplichting (dwz het wanbetalingsrisico wordt gedragen door beleggers) en de beleggers een rente van 20% geven, zouden beleggers aan het einde van het jaar een nettorendement van 8% hebben behaald – beleggers zouden € 10.000 aan kapitaalverlies lijden, maar € 18.000 aan rente verdienen op renderende leningen (20% * € 90.000) en zo een nettorendement van € 8.000 behalen op een belegging van € 100.000. In dit geval komen alle kasstromen rechtstreeks van de betalingen van kredietnemers.
Als alternatief kunnen de leningen aan beleggers worden verkocht met een terugkoopverplichting. In plaats van met een rente van 20% zouden de leningen dan tegen een rente van 8% worden verkocht. In dat geval zouden de kasstromen naar beleggers uit twee delen bestaan. Het eerste deel betreft de betalingen die van de kredietnemers worden ontvangen: een hoofdsom van € 90.000 en 8% van € 90.000 of € 7.200 aan rente. Het tweede deel van de kasstromen naar beleggers zijn de betalingen die van de kredietverstrekker worden ontvangen voor de terugkoop – hoofdsom € 10.000 (10% van € 100.000) plus opgebouwde rente € 800 (8% * € 10.000) voor de niet-terugbetaalde leningen. Het nettoresultaat is hetzelfde als in het geval van de lening zonder terugkoopverplichting – beleggers behalen een nettorendement van 8% en de kredietverstrekker verdient € 9.000 om hun kosten en winstmarge te dekken.
Hoewel het geld voor de terugkoopverplichting inderdaad afkomstig is van de kredietverstrekker, is het belangrijk om op te merken dat dit geld door de kredietverstrekker wordt verdiend door de extra marge. Met leningen die zonder terugkoopverplichting worden verkocht, verdient de kredietverstrekker 10% aan rente (30% totaal min 20% doorgegeven aan beleggers), terwijl met leningen die met terugkoopverplichting worden verkocht 22% aan rente (30% totaal – 8% voor beleggers) wordt verdiend. Met de extra 12% verdient de kredietverstrekker € 10.800 extra (12% * € 90.000) – waarmee de kredietverstrekker de terugkoopverplichting kan dekken en de € 10.000 plus opgebouwde rente van € 800 aan beleggers kan betalen voor leningen die 60 dagen of langer achterstallig zijn.
Bij de afweging of de kredietverstrekker leningen met terugkoopverplichting op het platform kan plaatsen, is het voor ons van groot belang om te zien dat de terugkoopverplichting uit de extra marge kan worden gehaald. Als we de kredietportefeuille niet laat zien dat de terugkoop kan worden gedekt door de extra marge, staan we de kredietverstrekker niet toe om de lening met terugkoopverplichting aan te bieden.
Hierdoor is het zelfs voor leningen met een terugkoopverplichting nog steeds de prestatie van de lening die er het meest toe doet. Als de leningen naar verwachting presteren, genereert de kredietverstrekker voldoende extra marge om de terugkoopverplichting te dekken. Als de prestaties van de lening echter zouden verslechteren en het feitelijke percentage wanbetalingen hoger blijkt dan verwacht, zou de kredietverstrekker moeilijkheden kunnen ondervinden bij het terugkopen van de leningen. Mocht de kredietverstrekker de terugkoopverplichting niet nakomen, dan zouden beleggers hun geld mogelijk niet terugkrijgen. Het vermogen van de aanbieder van de terugkoop – dat kan de kredietverstrekker of een derde partij zijn – om de terugkoopverplichting na te komen, wordt beoordeeld in de subscore ‘Vermogen tot terugkoop’ die wordt toegewezen aan beleggingsmogelijkheden bij Mintos. Op onze website kun je meer lezen over de Mintos Risk Scores.
De rol van de kredietverstrekker
Als de prestaties van leningen het belangrijkste zijn bij het beleggen in leningen bij Mintos, wat is dan de rol van de kredietverstrekker en waarom zouden beleggers aandacht moeten besteden aan hun prestaties?
De kredietverstrekker speelt een fundamentele rol bij het afsluiten en verstrekken van leningen. Als de acceptatierichtlijnen van lage kwaliteit zijn, zullen de leningen die door de betreffende kredietverstrekker zijn verstrekt ondermaats presteren. Dat heeft een directe invloed op het rendement van beleggers. Factoren zoals de ervaring van de kredietverstrekker en het management, risicobeheer en controle, en het proces voor de beoordeling van het onderpand zijn van cruciaal belang bij het beoordelen van de kredietverstrekker. De gezondheid en de prestaties van de kredietportefeuille worden weerspiegeld in de subscore ‘Prestaties van de kredietportefeuille’ die wordt toegewezen aan beleggingsmogelijkheden bij Mintos.
Bovendien speelt de kredietverstrekker een belangrijke rol bij het beheren van de leningen en het incasseren van betalingen van de kredietnemer. De kwaliteit, stabiliteit en ervaring van de kredietverstrekker als beheerder van leningen heeft een directe invloed op de prestaties van de leningen. Als er een stabiele kredietverstrekker is als beheerder, kunnen beleggers er zeker van zijn dat de betalingen van de kredietnemer op een ordelijke manier worden geïncasseerd en verdeeld en dat de prestatie van de lening het enige is dat telt. Als de kredietverstrekker echter failliet zou gaan en zou stoppen met het verstrekken van de leningen, zou het incasseren van betalingen van kredietnemers en het doorgeven ervan aan beleggers worden onderbroken. Daarom besteden we bijzondere aandacht aan de kredietverstrekker als beheerder en analyseren we de ervaring van het management en personeel, de financiële positie van het bedrijf, het beleid, de procedures, controles en historische prestaties om er zeker van te zijn dat we redelijkerwijs kunnen concluderen dat de kredietverstrekker er zal zijn om de leningen te beheren. Onze bevindingen komen tot uiting in de subscore ‘Efficiëntie van de kredietverstrekker’ die wordt toegewezen aan beleggingsmogelijkheden bij Mintos.
Ten slotte is in het geval van leningen met een terugkoopverplichting de kredietverstrekker meestal ook de verstrekker van de terugkoopverplichting. Dan kijken we in het bijzonder naar de financiële draagkracht van de kredietverstrekker om te beoordelen of de leningen met een terugkoopverplichting kunnen worden aangeboden. Dit is vooral van belang in het begin, omdat het tijd kost om het extra renteverschil op te bouwen. Zoals hierboven vermeld, wordt het vermogen van elke kredietverstrekker om de terugkoopverplichting na te komen beoordeeld in de subscore ‘Vermogen tot terugkoop’.
Het is belangrijk om op te merken dat de prestaties van leningen een directe invloed hebben op de algehele duurzaamheid van de kredietverstrekker. Als de leningen goed presteren, heeft dit een direct positief effect op de kredietverstrekker. Dit resulteert in betere financiële resultaten en financiële draagkracht. De kredietverstrekker zal hierdoor een stabielere dienstverlener worden. Aan de andere kant kan een ernstige daling van de prestaties van de leningen een aanzienlijke invloed hebben op de financiële positie van de kredietverstrekker en deze zelfs ten val brengen.
Op onze website kun je meer lezen over de Mintos Risk Scores en in ons artikel over hoe we omgaan met problemen met kredietverstrekkers.
Samengevat
Bij het beleggen in leningen gaat het allereerst om de prestaties van de lening. Leningen die naar verwachting presteren, zullen het verwachte rendement voor beleggers opleveren. Aan de andere kant zullen slecht presterende leningen een negatief effect hebben op het rendement van beleggers, zelfs als de kredietverstrekker een terugkoopverplichting heeft. Ondertussen speelt de kredietverstrekker niet alleen een belangrijke rol bij het afsluiten en verstrekken van leningen, maar ook als kredietbeheerder en verstrekker van de terugkoopverplichting, vooral wanneer het percentage wanbetalers hoger is dan verwacht. Beleggers kunnen in goed presterende leningen beleggen, maar als het tegenpartijrisico van de kredietverstrekker groot is, hebben beleggers mogelijk een hoger verwacht rendement nodig om het extra risico te compenseren. Aan de andere kant, als het tegenpartijrisico van de kredietverstrekker laag is, kunnen beleggers tevreden zijn met een lager verwacht rendement. Als je meer wilt weten over de risico’s van een beleggingsmogelijkheid bij Mintos, kun je de Mintos Risk Score en subscores bekijken. Ook kun je onze pagina Statistieken volgen om de prestaties van leningen op een totaal niveau te zien.
In ieder geval moet het belang van diversificatie niet worden onderschat, of het nu gaat om verschillende kredietnemers, soorten leningen, kredietverstrekkers, landen, enz. Je kunt hier meer over lezen in ons artikel over diversificatie. De meerderheid van de beleggingsprofessionals is het erover eens dat diversificatie het belangrijkste onderdeel is voor het bereiken van de financiële doelstellingen op de lange termijn, terwijl het risico tot een minimum wordt beperkt. Daarom hebben we bij Mintos ons eigen gezegde: stop niet al je geld in één lening, diversifieer!