Udowodniono, że cele pełnią w życiu energetyzującą rolę, a im wyższy cel, tym większy wysiłek jesteś skłonny włożyć1. Mając cele inwestycyjne, masz większe szanse na dłuższe utrzymanie inwestycji osiągających lepsze wyniki, ponieważ koncentrujesz się na osiągnięciu celów, a nie na zyskach lub stratach poszczególnych inwestycji2.
Niniejszy artykuł przedstawia typowe cele inwestycyjne, sposób ich wyznaczania i dopasowywania do inwestycji i tolerancji ryzyka.
Główne wnioski
- Cele inwestycyjne są ustalane na podstawie obecnej i przyszłej sytuacji finansowej oraz zależą od dochodów, wieku i perspektyw na przyszłość
- Cele mogą być ustalane z wykorzystaniem tzw. koncepcji SMART
- Tolerancję ryzyka definiuje się nie tylko na podstawie osobistych preferencji, ale także w odniesieniu do ryzyka, którego podjęcie jest niezbędne dla osiągnięcia każdego celu
- Alokacja aktywów polega na określeniu kwoty inwestowanych środków w poszczególne inwestycje, na podstawie Twoich celów.
- Cele krótkoterminowe (3 – 12 miesięcy) koncentrują się na ochronie kapitału i pasują tylko do niektórych rodzajów inwestycji, podczas gdy cele średnio- i długoterminowe koncentrują się na tworzeniu bogactwa
Po co wyznaczać cele inwestycyjne?
Przez lata naukowcy zauważyli, że wielu inwestorów, niezależnie od doświadczenia, ma tendencję do sprzedawania udanych inwestycji, jednocześnie utrzymując inwestycje przynoszące straty – coś, co nazywa się „efektem dyspozycji”2. Dzieje się tak, ponieważ podczas podejmowania decyzji inwestycyjnych wpływa na nas wiele czynników: nasza praca, miejsce zamieszkania i media2. Badanie tego efektu wykazało, że inwestorzy byli w 50% bardziej skłonni do sprzedaży akcji, które odniosły sukces, niż do akcji przynoszących straty3. W rezultacie całkowite stopy zwrotu z inwestycji w czasie mogą być znacznie niższe.
Sprawdzonym sposobem na odwrócenie tego efektu jest właśnie wyznaczenie celów inwestycyjnych. Dzięki podejściu inwestycyjnemu opartemu na celach, zamiast podejmować decyzje finansowe, które koncentrują się na wynikach poszczególnych inwestycji, patrzysz na to, co jest niezbędne dla osiągnięcia celów ogólnych. Takie podejście może pomóc inwestorom w spełnieniu ich przyszłych zobowiązań finansowych dzięki generowaniu długoterminowego bogactwa.
Jak wyznaczać cele inwestycyjne?
Aby zacząć wyznaczać własne cele, dobrze jest zrozumieć, na co nas stać teraz i na co chcielibyśmy sobie pozwolić w przyszłości. Dla inwestorów, czynniki takie jak dochody, wiek i perspektywy na przyszłość mają wpływ na motywację do inwestowania.
Dochód jest źródłem Twoich inwestycji i zmienia się w zależności od etapu Twojego życia. Tak więc myślenie o obecnych i przyszłych obowiązkach finansowych może pomóc w kształtowaniu celów inwestycyjnych. Oprócz tego wiek może determinować obecne i przyszłe potrzeby, takie jak zakup pierwszego domu, opłaty za studia lub emerytura, a które to potrzeby mają wpływ na ramy czasowe Twoich celów. Jednakże, w ostatecznym rozrachunku, możesz wyznaczyć cele na podstawie swoich perspektyw i motywacji dotyczących przyszłości. Oto kilka przykładów wspólnych celów inwestycyjnych:
- Cele krótkoterminowe: aspiracje związane ze stylem życia (wakacje, samochód lub odłożenie środków na czarną godzinę)
- Cele średnioterminowe: znaczące wydatki na życie (czesne lub zakup nieruchomości)
- Cele długoterminowe: niezależność finansowa lub planowanie emerytury
Ponad 500 badań wykazało, że ludzie, którzy wyznaczają konkretne, ambitne cele, osiągają lepsze wyniki niż ci, którzy wyznaczają cele „nieokreślone” lub „oby jak najlepiej” 4. Poniższe koncepcja SMART ma istotne znaczenie, jeśli chodzi o ustalanie celów inwestycyjnych. Cel ujęty w koncepcji SMART jest:
- Skonkretyzowany: jasny i dobrze zdefiniowany
- Mierzalny: może być mierzony przez odniesienie do konkretnego wyniku.
- Osiągalny: musi być praktycznie osiągalny
- Istotny: ma rzeczywisty związek z tym, co chcesz osiągnąć
- Określony w czasie: zdefiniowany przez ramy czasowe
Na tej podstawie możesz określić budżet dla każdego celu. Trzymanie się budżetu może okazać się trudne, więc idealnie byłoby, gdyby budżet był realistyczny i przystępny. Pomocne może być ponowne przeanalizowanie technik zarządzania środkami finansowymi i stworzenie strategii, takich jak polecenia zapłaty lub specjalne konta oszczędnościowe.
Co ważne, wyznaczenie celów inwestycyjnych nie oznacza konieczności wprowadzania zmian w życiu. Drobne korekty mogą być bardzo pomocne w generowaniu bogactwa w przyszłości.
Jak wybrać inwestycje, które są zgodne z Twoimi celami?
Ryzyko a cele inwestycyjne
Zamiast dokonywać inwestycji opartych wyłącznie na osobistej tolerancji na ryzyko, konieczne jest również rozważenie poziomu ryzyka niezbędnego dla osiągnięcia każdego celu. Na przykład osoba podejmująca naturalne ryzyko może mieć cel inwestycyjny, który wymaga jedynie konserwatywnej strategii inwestycyjnej5. Inwestorzy często podchodzą do ryzyka i swoich celów w następujący sposób:
- Cele krótkoterminowe: Jeżeli celem inwestora jest ochrona kapitału w krótkim terminie, wymaga to podejścia charakteryzującego się niskim ryzykiem, a zatem bardziej konserwatywnej strategii inwestycyjnej.
- Cele średnio- i długoterminowe: Strategia umiarkowana może odpowiadać celom wymagającym bilansowania ryzyka i stóp zwrotu na wyższym poziomie niż w przypadku strategii konserwatywnej, w zależności od Twojej tolerancji ryzyka. Co więcej, agresywne podejście może odpowiadać długoterminowym celom, w ramach których inwestorzy są gotowi zaakceptować wyższe poziomy ryzyka dla uzyskania większych stóp zwrotu.

Alokacja aktywów
Klasy aktywów zapewniają różne korzyści w zależności od ram czasowych i ryzyka niezbędnego dla osiągnięcia każdego celu. Na przykład, jeśli Twoim celem byłby zakup nowego samochodu, będziesz mieć krótkoterminowy horyzont czasowy. Inwestycje krótkoterminowe zwykle zapewniają niższą stopę zwrotu, ale są bardzo płynne i zazwyczaj można wypłacić środki w ciągu 3-12 miesięcy. Taki scenariusz ma na celu ochronę kapitału krótkoterminowego przy jednoczesnym generowaniu zysków, dlatego uważa się, że bezpieczniejsze jest inwestowanie w klasy aktywów, które są niemalże pozbawione ryzyka, takie jak:
- Wysokodochodowe konto oszczędnościowe
- Certyfikaty depozytowe
- Obligacje krótkoterminowe
- Środki gotówkowe
W przypadku celów o średnio- i długoterminowym horyzoncie czasowym, inwestorzy nie planują jednak natychmiastowego wykorzystania zainwestowanych środków, więc punkt ciężkości przesuwa się z ochrony kapitału krótkoterminowego na generowanie przyszłego bogactwa. Główną zaletą inwestycji długoterminowych jest to, że zyski mogą być znacznie wyższe. Mogą one również pomóc w pokonaniu przeszkód inwestycyjnych poprzez „przeczekanie” szczytów i spadków na rynku, zapewniając osiąganie bardziej stałych zysków w czasie. Na przykład, jeśli chodzi o inwestowanie na Mintos, zauważyliśmy, że nasi inwestorzy mają tendencję do osiągania bardziej stałych stóp zwrotu w dłuższym okresie. Następujące klasy aktywów są bardziej zmienne (o wyższym ryzyku) lub wymagają dłuższych okresów inwestycji i dlatego lepiej nadają się do realizacji celów długoterminowych:
- Akcje (znane również jako udziały lub akcje)
- Nieruchomości lub REIT (fundusze inwestujące w nieruchomości)
- Obligacje średnio- i długoterminowe
- Towary
- Alternatywy, takie jak pożyczki
Skutecznym sposobem podejścia do alokacji aktywów jest posiadanie zrównoważonej zbioru klas aktywów, które pasują do horyzontu czasowego każdego celu długoterminowego i tolerancji ryzyka. Ponieważ wiele klas aktywów nie jest skorelowanych, posiadanie ich zbioru może chronić Twój portfel przed spadkami na rynku – taką strategię nazywa się dywersyfikacją.
Dzięki dywersyfikacji Twoje inwestycje osiągające lepsze wyniki powinny w idealnym przypadku przeważać nad inwestycjami osiągającymi niższe wyniki, tym samym rozkładając ryzyko na wiele nieskorelowanych inwestycji i klas aktywów. Na przykład, na Mintos zauważyliśmy, że inwestorzy mający wysoce zdywersyfikowane portfele pożyczkowe osiągają średnio bardziej stabilne stopy zwrotu – zobacz naszą stronę poświęconą dywersyfikacji i stopom zwrotu.
Co więcej, na przykład, inwestowanie tylko w akcje, w ujęciu historycznym nie zapewniało stałych stóp zwrotu w długich okresach. Nie oznacza to, że akcji nie należy uwzględniać w strategii inwestycyjnej, ale przykład ten pokazuje, w jaki sposób bilans posiadanych innych klas aktywów może być kluczem do osiągnięcia celów długoterminowych.

Pod wieloma względami, wyznaczanie celów inwestycyjnych jest swego rodzaju inwestycją osobistą, natomiast ich osiągnięcie może oznaczać wolność finansową w przyszłości. Cele są ruchome, więc kluczem do inwestowania opartego na celach jest skupienie się na całościowym rezultacie, przy jednoczesnym dostosowywaniu strategii inwestycyjnych po drodze.
All information published in this post is for informational purposes only, and should not be considered investment or legal advice. This information is not intended as an advertisement, solicitation, offer, or recommendation to buy or sell any investment, or to engage in any other transaction. Any investment decision must be based on an analysis of the risks related to the investment. Before investing in loans and other investments, consider your knowledge, experience, financial situation, and investment objectives.
Footnotes:
- Locke, E. A., & Latham, G. P. (2002). Building a practically useful theory of goal-setting and task motivation: A 35-year odyssey. American Psychologist, 57(9), 705.
- Barber, B. M., & Odean, T., (2011). The Behavior of Individual Investors.
- Wierzbitzki, M., & Seidens, S., (2018) The Causal Influence of Investment Goals on the Disposition Effect.
- Seijts, G. H., G. P. Latham, K. Tasa, B. W. Latham, and M. Journal (2011). Goal Setting and Goal Orientation: An Integration of Two Different Yet Related Literatures. Academy of Management Journal 47 (2), 227–239.
- Nevis, D., (2003) Goals-based Investing: Integrating Traditional and Behavioral Finance. SEI Investments.